Wat is privacy?

Een eerste belangrijke vraag die we eerst moeten beantwoorden: wat is privacy nu eigenlijk? Maar al te vaak wordt privacy verward met geheimhouding of met verbergen van 'slechte' activiteiten.

Je hoort maar al te vaak mensen zeggen 'ik heb niks te verbergen' of 'als je je aan de regels houdt, hoef je niets te vrezen en hoef je niets te verbergen' of andere varianten. Het basisidee is telkens hetzelfde, namelijk dat 'goede' burgers niets kunnen hebben dat ze willen verbergen.

Als je daar ook maar 5 seconden over nadenkt, merk je meteen hoe absurd zulke beweringen zijn.

Iedereen heeft altijd iets te verbergen. Punt.

Als je naar het toilet gaat, sluit je de deur. Wat er in je slaapkamer gebeurt, doe je met de gordijnen toe. Hoeveel geld er op je rekening staat, heb je niet op een uithangbord staan. Het verslag van je laatste ongemakkelijke doktersbezoek post je (normaalgezien) niet op je website. En zo kan ik nog wel een tijdje doorgaan.

Iedereen kan vast wel iets bedenken over zichzelf dat hij niet graag wijdverspreid in het publieke domein ziet.

We hebben dus allemaal altijd wel iets te verbergen.

Privacy gaat erom dat jij zelf bepaalt wat je met wie deelt over jouw leven.

Privacy geeft jouw de controle om te beslissen wie welke gegevens van jou krijgt.

Wat is een privacy mindset?

De volgende stap op weg naar een leven met meer privacy, is om je gedachten en je handelen te gaan veranderen en kritischer te gaan kijken naar alles en iedereen die informatie van jou vraagt.

Een vraag die bijna automatisch zou moeten opkomen wanneer iemand jou om persoonlijke informatie vraagt, is "waarvoor is het opgeven van deze informatie nodig?". Die eerste vraag kan dan gevolgd worden door "is de gevraagde informatie het absolute minimum voor wat deze persoon of dienst mij moet bieden?".

Wanneer je merkt dat er teveel persoonlijke informatie gevraagd wordt, kan je gaan onderzoeken hoe je minder persoonlijke informatie over jezelf kan prijsgeven.

Vraag aan de persoon waarom al die informatie nodig is. Vraag of je kan kiezen om bepaalde informatie niet te geven en hoe dat de dienstverlening zou beïnvloeden.

Klik bij een online formulier altijd eerst op de "versturen" of "bevestigen" knop om te zien welke velden verplicht zijn. Kijk of je verkorte, onvolledige of zelfs onjuiste informatie kan invullen.

Het hangt allemaal af van welke dienst je wil afnemen en of dat nog steeds zou lukken wanneer je minder (of helemaal geen) persoonlijk identificeerbare informatie geeft.

Een emailadres hoeft niet jouw directe persoonlijke emailadres te zijn. Hetzelfde voor je telefoonnummer.

Is het echt nodig dat je je officiële naam opgeeft of kan een alias ook wel?

Je exacte geboortedatum is waarschijnlijk niet van belang en mag gerust enkele jaartjes verschillen van de waarheid.

Een facturatieadres hoeft misschien niet jouw thuisadres te zijn, je kan die bestelling toch net zo goed vanaf een hotelkamer 5 straten verderop of in de naburige stad gemaakt hebben?

De basis is altijd dezelfde: wat is het minimum aan persoonlijke informatie dat ik kan opgeven om te krijgen wat ik nodig heb?

Ik wil je in geen geval aanzetten om bewust foute informatie te geven aan officiële instanties!

Maar een webshop, een nieuwe app of de mailinglijst van jouw favoriete blogger hebben allemaal heus niet je 100% correcte persoonlijke gegevens nodig.

Waarom al die moeite doen?

Dat is natuurlijk een belangrijke vraag, want het kost weldegelijk wat meer moeite om telkens weer iets anders te moeten verzinnen of elke keer weer voorzichtig te zijn met wat je invult of opgeeft.

Zoals ik in het begin van het artikel al schreef: privacy gaat erom dat jij bepaalt welke informatie je aan wie afgeeft.

Het laatste woord in die zin is van ontzettend belang, want informatie die je aan iemand anders geeft, heb jij niet meer onder controle. Jij hebt geen controle over de manier van verwerken, bewaren, lekken of doorverkopen van die informatie.

Het enige waarop je kan terugvallen is het vertrouwen dat je in die andere partij stelt dat die jouw informatie op een correcte manier zal behandelen.

Meer niet.

En zoals talloze lekken en hacks ons al geleerd hebben, is dat vertrouwen misschien helemaal niet zoveel waard als we wel zouden willen.

(Voor alle duidelijkheid: ik zeg niet dat je geen vertrouwen kan of mag hebben in de goede bedoelingen van degene die jouw informatie verzamelt. Het gaat hier over het vertrouwen dat jouw informatie altijd op de correcte en meest veilige manier behandelt zal worden. Dat vertrouwen is gevaarlijk en naïef.)

En daarom moeten we de moeite blijven doen om altijd zo weinig mogelijk persoonlijke informatie op te geven. Voor de dag dat de volgende database lekt of gehackt wordt en jouw informatie op straat belandt. Want dan is het te laat en de enige die je dan verantwoordelijk kan stellen, ben je zelf. Jij hebt al die informatie uit vrije wil afgestaan.

Jouw privacy is mijn privacy

Dit brengt ons bij het laatste punt dat ik wil maken: jouw privacy is mijn privacy. Alleen zullen we deze verzameldrang van organisaties niet kunnen stoppen, maar wanneer meer en meer mensen weigeren om hun persoonlijke informatie zomaar af te staan, kunnen we wel het verschil maken.

Doordat jij weigert bij de ene partij en ik bij de andere, worden ze allebei geconfronteerd met mensen die niet zomaar hun gegevens willen afstaan. Hoe meer mensen dit doen, hoe meer partijen er in het bezit zijn van informatie die niet volledig of niet juist is. Gelekte data zal minder betrouwbaar en minder bruikbaar worden.

En wie weet, misschien gaan er wel meer organisaties kritischer kijken naar wat ze eigenlijk allemaal vragen van hun klanten en gebruikers.